İdrar Kaçırma
Stres Tipi İdrar Kaçırma
- Karın içi basıncı arttıran aktiviteler esnasında (gülerken,hapşırırıken, egzersiz yaparken, yürürken, öksürürken) istemsiz idrar kaçmasıdır. Kadınlardaki idrar kaçırmanın en sık görülenidir ve idrar kaçıran kadınların %50-70 nde görülmektedir. Stres tipi idrar kaçırmanın en sık nedeni pelvik taban kaslarının zayıflığıdır. Çok sayıda doğum, iri bebek doğurma, fazla kilolar, menopoz, ailesel yatkınlık risk faktörleridir. Stres tipi idrar kaçırmanın bir diğer nedeni mesane boşalmasını kontrol eden kasların yetersizliğidir. Sfinkter denen bu kaslar mesane dolarken üretrayı kapalı tutar, zamanı gelince gevşeyerek idrar yapmaya izin verir.
Sıkışma Tipi (Urge Inkontınans) İdrar Kaçırma
- Tuvalete gitme ihtiyacı hissedildiği anda yetişemeden idrar kaçırma şeklidir. Daha önce geçirilmiş mesane enfeksiyonları, omurga travması, ileri derecede bel fıtığı, diyaebet, parkinson, demans, ve kas hastalıkları hazırlayıcı sebeplerdir.
Mikst Tip İdrar Kaçırma
- Hastalar aynı anda hem stres hem de urge tipi idrar kaçırma şikayetlerine sahip olabilirler.
Taşma Tipi İdrar Kaçırma
- Overflow inkontinans olarak da adlandırılan bu tip idrar kaçırma mesanenin aşırı gerilmesine bağlı olmaktadır. Mesane kapasitesinin üzerindeidrar biriktiğindeidrar yapma zorunluluğu hissetmeden küçük miktarda idrar kaçırması taşma tipi idrar kaçırmanın tarifidir. Diyabet, geniş pelvik operasyonlar, omurilik yaralanmaları , prostat büyümesi ve multipl skleroz gibi bazı kas hastalıklarında sık görülmektedir.
Fistüle Bağlı Devamlı İdrar Kaçırma
- Sıklıkla idrar yollarının bir bölümü ve vajina arasında oluşan normal dışı bir açıklık (fistül) nedeniyle oluşan sürekli idrar kaçırmadır.
Gerçek Tipte İdrar Kaçırma
- İdrar tutan mekanizmanın yani sfinkterin herhangi bir nedenle zedelenmesi halinde hastalar idrarlarını hiç kontrol edemezler ve sürekli olarak idrar kaçırırlar. Geçirilmiş iyi huylu prostat ameliyatı, prostat kanseri ameliyatı veya sfinkter bölgesine doğru olan travma bu tip idrar kaçırmanın nedenleridir. Tedavisi yapay sfinkter (artificial urinary sphincter) veya mesane boynunu askıya alma ( male sling ) operasyonlarıdır.
Tanı Nasıl Konur?
- Anamnez
- İyi bir sorgulama idrar kaçırmanın tipi hakkında fikir verebilir.
Muayene
- Jinekolojik muayene ile rahim sarkması, idrar torbası sarkması (sistosel), barsakların sarkması (rektosel, enterosel) gözlenmelidir.
24 saatlik idrar günlüğü
- Hasta özel olarak hazırlanmış bir anket formuna idrar kaçırmanın nasıl olduğunu , zamanını ve miktarınıkaydetmelidir.
- İdrar kültürü yapılmalı ve idrar yaptıktan sonra mesanede kalan idrar miktarı (postvoid rezidü) ölçülmelidir.
Ürodinamik inceleme
- İdrar kaçırmanın hangi tip olduğu hakkında en doğru tanıya ulaşmakta yardımcıdır.
Transvajinal ultrasonografi
- Mesane boynu mobilitesi olarak isimlendirilen , idrar torbası ve idrar yolu arasında stress ile oluşan değişiklik ölçülmektedir.
Tedavi Nasıl Yapılmaktadır?
- Tedavide hastanın idrar kaçırma tipinin belirlenmesi önemlidir. Konservatif, medikal yani ilaç tedavisi ve gerektiğinde cerrahi tedavi uygulanmaktadır.
Konservatif Tedavi
- Kegel egzersizleri
- Stress tip idrar kaçırması olan hastalarda pelvik taban kaslarını güçlendirerek idrar tutmaya yardımcı olur.
Biofeedback terapi
- Sıkışma tipi ve /veya stres tipi idrar kaçırma şikayeti olan kadınlarda etkilidir.
Manyetik inervasyon
- Manyetik dalgalarla pelvis taban kasları ve sinirleri aralıklı olarak uyarılır.
İlaç Tedavisi
- Östrojen
- Maksimum üretra kapanma basıncını artırır.
- Antikolinerjik ilaçlar ya da trisiklik Antidepresanlar idrar torbasının genişlemesine yardımcı olur ve kapasitesini arttırıp, idrar torbasının istemsiz kasılmalarını baskılar.
Cerrahi Tedavi
- Sadece stres tip ve sfinkter yetmezliği olan idrar kaçırmalarında yapılmalıdır.
Karından yapılan ameliyatlar askı ameliyatları
- Vaginal ameliyatlar
- Sling prosedürü ya da subüretral yama
- Artifisyel (Yapay) uretral sfinkter